پاسخ به ابهامات در خصوص چک های صیاد

سوالات کاربران در مورد چک های صیاد

آیا با ابلاغ قانون جدید صدور چک های صیاد هنوز هم صدور آن برای ضمانت امکان‌پذیر است؟

بله. چک های قدیمی که طبق روال انجام میشود اما صدور چک ضمانت برای چکهای جدید باید مبلغ خورده و در سامانه صیاد ثبت شود.

اگر چک‌های صیاد طرح جدید در سامانه صیاد ثبت نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

مشمول الزام‌ها و سازوکارهای مقرر در قانون صدور چک نمی‌شوند و صرفاً نقش یک سند مدنی دارد که نشان میدهد از شخصی طلب دارید.

وظیفه ثبت چک در سامانه صیاد با چه شخصی است؟

در قانون جدید چک صادرکننده چک، چک را در سامانه صیاد ثبت می‌کند. ذینفع چک نیز آن را تایید می‌کند.

اگر مندرجات برگه چک با اطلاعات سامانه صیاد مغایر باشد تکلیف چیست؟

در چک‌های جدید در صورت وجود مغایرت، بانک، وجه چک را پرداخت نمی‌کند و اگر دارنده چک بخواهد، می تواند چک را برگشت بزند.

کسانی که دریافت‌کننده چک هستند از کجا بدانند صادرکننده در سامانه صیاد، صدور آن را ثبت کرده است؟

نکته مهم این است که دریافت‌کننده اگر در سامانه صیاد وارد نشده و اطلاعات ثبتی صادرکننده را تایید نکرده باشد، چک او اعتبار ندارد بنابراین برای اطمینان از این موضوع دریافت‌کننده چک، در زمان دریافت برگه چک حتما باید به سامانه صیاد مراجعه کرده و اطلاعات ثبت شده توسط صادرکننده را بررسی و تایید کند.

افراد هیئت مدیره یک شرکت که دارای چک برگشتی مربوط به شرکت هستند آیا در چک شخصی خود نیز به مشکل بر می‌خورند؟

در صورتی که فرد عضو هیأت مدیره به نمایندگی از شرکت، چک را صادر (امضا) کرده باشد در صورت برگشت خوردن در مورد چک‌های شخصی نیز مشمول محرومیت‌های دارندگان چک برگشتی می‌شود.

آیا کسانی که بدهی به بانک دارند طبق قانون جدید چک می توانند دسته چک بگیرند؟

خیر. این اشخاص مطابق ضوابط ابلاغی بانک مرکزی اساساً امکان افتتاح حساب جاری را ندارند.

با ثبت اطلاعات، وجود چک فیزیکی ضروری هست یا خیر؟

بله ضروری است و در زمان وصول چک، اطلاعات برگه چک با سامانه صیاد تطبیق داده می‌شود.

در قانون جدید اگر حساب صادرکننده چک، کسری داشته باشد چه کار باید کرد؟

در صورت کسری حساب صادرکننده (شخصی که چک در ابتدا متعلق به او بوده است) می‌توان مبلغ موجود در آن حساب را طلب کرده و همچنین خواهان پرداخت مبلغ کسری چک از محل مبالغ موجود در سایر حسابهای انفرادی ریالی صاحب حساب در همان بانک شد. این موضوع شامل تمامی چک‌هاست و در حال حاضر اجرا می‌شود.

با توزیع چک‌های جدید و در صورت کسری مبلغ چک، علاوه بر امکان فوق، تمام حساب‌های صادرکننده چک در تمام بانک‌ها و موسسات اعتباری به میزان مبلغ کسری چک پس از گذشت ۲۴ساعت از ثبت غیرقابل پرداخت بودن (ثبت برگشت چک) مسدود خواهد شد.

نحوه ثبت و تایید چک برای اتباع بیگانه به چه صورت است؟

اتباع بیگانه در زمره اشخاص حقیقی تلقی می‌شوند و در ثبت و تایید و انتقال چک باید کد اتباع را وارد کنند.

زمانی که چکی صادر و در سامانه صیاد ثبت شده باشد و تا زمان سررسید، معامله فسخ شود تکلیف چیست؟

قابلیت ابطال چک با مراجعه به شعب بانک‌ها وجود دارد و در این صورت، اشخاص باید به یکی از شعب بانک صادرکننده دسته چک خود مراجعه کنند.

در صورت برگشت خوردن یک برگ چک، آیا امکان ثبت سایر برگ‌های آن دسته چک در سامانه صیاد وجود دارد؟

خیر. با توجه به مفاد ماده (۲۱مکرر) قانون صدور چک، تا زمان رفع سوءاثر از چک برگشتی، صدور چک جدید، از ناحیه صاحب حساب و امضاکنندگان چک برگشتی مزبور، ممنوع میباشد.

انتقال در سامانه صیاد برای چک‌های جدید تا چه تعداد امکان پذیر است؟

محدودیت ندارد. اگر افراد میانی (ذینفعان چک) مشخصات چک را در سامانه، ثبت و تایید نکنند وضعیت چک چگونه می شود؟ آیا روشی برای کنترل ثبت حتمی برای انتقال چک وجود دارد؟
در صورت عدم ثبت چک جدید در سامانه صیاد، ذینفع نباید چک را تحویل بگیرد. ذینفع پیش از دریافت برگ چک باید از سامانه صیاد استعلام بگیرد اگر تمام مشخصات چک در سامانه ثبت شده بود چک را تحویل بگیرد لذا چنانچه انتقال چک درسامانه ثبت نگردد، اساساً انتقالی صورت نپذیرفته است.

اگر چک ذینفعان متعدد داشته باشد و یکی از ذینفعان اطلاعات چک را در سامانه تایید کرده باشد آیا ذینفع دیگر می‌تواند نسبت به وصول چک اقدام کند؟

با تایید یکی از ذینفعان، چک در وضعیت تائید شده قرار خواهد گرفت. لیکن در صورت تعدد ذینفعان چک، وصول چک میبایست با درخواست تمامی ذینفعان به عمل آید؛ مگر اینکه برخی ذینفعان، از سایرین، وکالت یا نمایندگی جهت وصول چک را اخذ نموده باشند.

در صورتی که ذینفع به اشتباه به جای تایید، رد آن را ثبت کند آیا امکان اصلاح وجود دارد؟

خیر. در این صورت ذینفع باید از صادرکننده درخواست کند که چک را مجدد به نفع وی ثبت کند.

امکان اصلاح/ ویرایش اطلاعات توسط صادرکننده چک قبل از تایید/ عدم تایید ذینفع وجود دارد؟

بله. با مراجعه به شعبه و با در دست داشتن لاشه چک باید نسبت به لغو ثبت چک اقدام کند.

روش و مقررات چک‌های صیادی در رابطه با چک‌هایی که بانک‌ها به عنوان ضمانت از مشتریان دریافت می‌کنند، به چه صورت است؟

چک‌های ضمانت در گذشته بدون درج تاریخ از افراد گرفته می‌شد. با روی کار آمدن چک صیاد این چکها باید در سامانه ثبت شوند (به همراه تاریخ و دیگر اقلام اطلاعاتی).

در واقع در چک صیاد امکان اخذ چک بدون تاریخ و بعضا سفید امضا بابت ضمانت وجود نخواهد داشت و باید کلیه فیلدهای چک‌های صادره از جمله چک ضمانت به صورت کامل بر روی برگه چک و سامانه صیاد درج شود.
از لحاظ حقوقی نیز با توجه به اطلاق ماده (۶ اصلاحی) قانون صدور چک و عدم تفکیک بین چک‌هایی که به عنوان ضمانت از مشتریان دریافت می‌شود، با سایر چک‌های صیادی، چک‌های ضمانتی، مشمول تمامی احکام وضوابط مربوط به چک‌های صیادی می‌باشند.

در صورت انتقال چک در سامانه صیاد، آیا نیازی به تغییر مشخصات در برگه چک نیز وجود دارد؟

خیر. ثبت در سیستم کفایت می‌کند. در حقیقت ثبت اطلاعات در سیستم جایگزین پشت‌نویسی میشود و با انتقال چک، تغییری در مشخصات و مندرجات برگه چک به وجود نخواهد آمد.

اگر مشتری تامین وجه چک صادره اش را از تمام حساب‌ها در بانک خود تایید نکرده باشد، آیا بانک مجاز به برداشت وجه چک از سایر حساب هاست؟

طبق دستورالعمل حساب جاری، از جمله مواردی که باید در قرارداد حساب جاری درج شود، تکلیف بانک به پرداخت وجه چک از محل موجودی قابل برداشت سایر حساب‌ها در صورت کافی نبودن موجودی حساب جاری صادرکننده می‌باشد. در واقع در صورت عدم تایید این موضوع توسط مشتری بانک، قراردادحساب جاری منعقد نمی‌شود.

چاپ کد رهگیری بر روی گواهی عدم پرداخت از چه زمانی اجباری است؟

در حال حاضر اجرا میشود. به محض ارائه چک به بانک و عدم کفایت موجودی، گواهینامه عدم پرداخت صادر و درج کدرهگیری بر روی آن صورت می‌پذیرد.

در ماده (۴) اصلاحی قانون صدور چک، برای بانک تکلیفی مبنی بر درج فوری کد رهگیری بر روی گواهینامه عدم پرداخت پیش‌بینی شده است. انجام این تکلیف قانونی، از زمان لازم‌الاجرا شدن قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب (۹۷/۸/۱۳)برای بانک‌ها الزامی است.

با توجه به صدور گواهی عدم پرداخت به علت مغایرت اطلاعات برگه چک با سامانه صیاد، آیا این موضوع به عنوان سوءسابقه برای صادرکننده چک لحاظ می‌شود؟

بله. مغایرت اطلاعات نسخه کاغذی با اطلاعات سامانه‌ای چک، از مصادیق اختلاف در مندرجات چک محسوب شده و در صورت درخواست دارنده منجر به برگشت چک و ثبت سوءاثر در سامانه یکپارچه بانک مرکزی خواهد شد.

بررسی روش‌های رفع سوءاثر از چک برگشتی

رفع سوءاثر از چک برگشتی

اگر چکی صبح برگشت خورده و ظهر همان روز پاس شود رفع سوءاثر به چه صورت است؟

با توجه به اینکه گواهی عدم پرداخت و رفع سوء اثر آنی است، فلذا کاربر شعبه اقدامات لازم را انجام می‌دهد. لیکن در روز آینده هیچ اثری از برگشت و سوءاثر آن در سامانه قابل مشاهده نیست.

در صورت مخدوش بودن برگه چک تکلیف چیست؟

باتوجه به قانون صدور چک، در صورت مخدوش بودن برگه چک، بانک باید از پرداخت وجه چک خودداری نموده ودر صورت درخواست دارنده، نسبت به صدور گواهینامه عدم پرداخت (برگشت چک) اقدام نماید.

کد شهاب چیست و چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟

از بهمن سال۹۹ سیستم بانکی کشور یک کد بانکی مانند کد ملی برای کلیه افرادی که در بانک احرازهویت شده اند در نظر گرفته است که درتمام بانک‌ها یکسان است. شمامی‌توانید بامراجعه به اینترنت بانک پس از احرازهویت ومراجعه به شعب بانک‌هایی که درآن حساب دارید کد شهاب خود را دریافت کنید.

پشت چک‌های صیادی دو کادر تعبیه شده: «این قسمت هنگام ارائه به بانک توسط ذی‌نفع تکمیل شود» و «این قسمت هنگام ارائه به بانک توسط آورنده تکمیل شود» تفاوت این دو تا چیست؟

ذی‌نفع کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذارشده است.

آورنده به هرشخص حقیقی که حامل چک بوده و اقدام به وصول چک از بانک نماید گفته می‌شود.

اگرشخصی تعدادی برگ چک صادرکرده و درسامانه صیاد ثبت کند و بنا به هردلیلی از دادن چک به گیرنده خودداری کند باتوجه به اینکه امکان پشت‌نویسی چک صیاد وجود ندارد تکلیف چک‌های صادرشده چیست؟ در این صورت صادرکننده باید چک‌های مورد نظر را تحویل بانک داده تا درصدور مجدد دسته چک صیاد دچار مشکل نشود.

اگر برآورد دارایی فردی بر فرض ۵۰۰ میلیون باشد تا چه مبلغی می‌تواند چک صادر کند؟

براساس قانون جدید چک مجموع چک‌های صادرشده شخص که هنوز نقد نشده اند نباید از برآورد دارایی وی بیشتر باشد.

ما در این مقاله با گردآوری سوالات پرتکرار و کاربردی کاربران تمام تلاش خود را جهت شفاف‌سازی ابهامات حوزه چک صیاد به کار بستیم خواهشمنداست با پرسیدن سوالات و ارائه نظرات خود در قسمت دیدگاه ما را در این مسیر یاری نمایید.

در این باره بخوانید:

مراحل اخذ و صدور چک صیاد

مطالبی مفید برای دارندگان چک های صیاد