انیسون Pimpinella anisum

موارد مصرف انیسون

نام علمی گیاه: Pimpinella anisum
نام انگلیسی: Anise
نام فارسی: انیسون
خانواده: Apiaceae

اثرات درمانی انیسون Pimpinella anisum

بذر انیسون مقوی معده، ضد نفخ و افزایش دهنده شیر است. از اسانس این گیاه در فرآورده های ضد سرفه به فراوانی استفاده می شود. در مصرف سنتی برای رفع دندان درد، به عنوان خلط آور و ضد کولیک در نوزادان به کار می رود. گیاه انیسون قابض، مدر، قاعده آور، ضد درد و التهاب، تقویت کننده کلیه و گشاینده انسدادهای کبد، طحال، مثانه و رحم می باشد. این گیاه گرم کننده و محرک است که باعث بهبود دستگاه گوارش می شود و برای کبد و دستگاه گردش خون مفید است و دارای خاصیت ضد سرفه و اثرات استروژنیک است.

مکانیسم اثر انیسون

انیسون با خاصيت مهارکنندگی آنزيم 5- آلفا ردوکتازکه عامل اصلی تبديل تستوسترون به دهيدروتستوسترون به شمار می‌‌رود، غلظت اين ماده را در سرم کاهش می‌دهد و در نتيجه، رشد غده پروستات را متوقف مي‌كند و سبب تسهيل جريان ادرار و بهبود حال بيمار می‌شود. اين ماده از لحاظ ساختمان شيميائی، نزديکی بسياری به کاتکولآمين‌های آدرنالين، نورآدرنالين و دوپامين و دیمرهای آن شباهت بسياری به عوامل استــروژني کاستيل بن و استيل بسترول دارند.

فارماکوکینتیک انیسون

عصاره های مختلف انیسون دارای اثرات ضد میکروب و اثرات ضد قارچی قوی است و آنتول به عنوان جزء فعال ضد قارچ اسانس است.

تحقیقات ثابت کرده است که اسانس انیسون اثرات مهاری بر قارچ کاندیدا، درماتوفیت و مخمر دارد. و عصاره متانولی انیسون توانایی مهار درماتوفیت هایی مانند کاندیدا آلبیکنس، تریکوفیتون و منتاگروفتیس را دارد. عصاره هیدروالکلی این گیاه بر ماهیچه صاف آنوکوکسی ژئوس دارای اثرات ضد اسپاسم و شل کننده دارد. که این اثرات به ترکیبات اوژنول، آنتول و استراگول نسبت داده شده که علاوه بر خاصیت شل کنندگی عضلات، دارای اثرات ضد تشنجی نیز می باشد. عصاره انیسون دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و می تواند سبب به دام انداختن رادیکال های آزاد مانند آنیون سوپراکساید، رادیکال های نیتریک اکساید و سوپراکسید شود.

تحقیقات ثابت کرده است اسانس انیسون بر فرآیندهای عبور از طریق روده و اپی تلیوم کلیوی باعث افزایش جذب گلوکز از طریق ژوژنم و افزایش فعالیت پمپ سدیم- پتاسیم (ATPase) ژوژنوم و کاهش حجم ادرار می شود.

ترکیبات اصلی و دارویی انیسون

بذر انیسون دارای اسانس به میزان 2 تا 3 درصد وزن بذر است. مهمترین ماده تشکیل دهنده اسانس انیسون، ترانس آنتول می باشد که 80 تا 90 درصد آن را شامل می شود.همچنین دارای ترکیبات دیگر ترپنی، کاویکول، فلاونوئید، اسیدهای چرب، استرول، پروتئین، فنیل پروپانوئید و فورانوکومارین است. اثرات فارماکولوژی انیسون بیشتر مربوط به ترانس- آنتول موجود در اسانس آن است که از نظر فرمول شبیه به کاتکول آمین ها از جمله آدرنالین، نورآدرنالین و دوپامین است (4-1).

هشدار ها انیسون

احتیاط مصرف در این گیاه : اسانس انیسون برای مصرف داخلی توصیه نمی شود. مصرف این گیاه در دوران بارداری باید با مشورت پزشک صورت گیرد (1 ).