دلایل افزایش فشار چشم

واحد سنجش فشار چشم، میلی‌متر جیوه است. فشار طبیعی چشم بین ۱۰ تا ۲۱ میلی‌متر جیوه است و افزایش این مقدار به بالاتر از ۲۱ میلی‌متر جیوه نشانه‌ای از فشار چشم است. افزایش فشار چشم یکی از مهم‌ترین عواملی است که خطر ابتلا به بیماری آب‌سیاه (گلوکوم) را افزایش می‌دهد. آب‌سیاه از اختلالات چشم است که می‌تواند باعث کاهش قدرت بینایی و حتی بروز نابینایی بشود. در ادامهٔ این مطلب همراه ما باشید تا با فشار چشم بیشتر آشنا شوید.

فشار چشم به‌تنهایی بیماری محسوب نمی‌شود. بلکه وضعیتی است که به افراد هشدار می‌دهد که بیشتر مراقب باشند تا به آب‌سیاه مبتلا نشوند. زیرا فشار چشم از عواملی است که خطر ابتلا به آب‌سیاه را افزایش می‌دهد. به‌همین دلیل برخی به مشکل فشار چشم، «مستعد آب‌سیاه» نیز می‌گویند. آزمون چشم می‌تواند نشان بدهد که عصب بینایی تحت تأثیر آب‌سیاه قرار دارد یا خیر.

یکی از دلایل افزایش فشار چشم، بیماری‌های چشم است. بااین‌حال در این مطلب بیشتر تمرکز ما بر بررسی افزایش فشار چشم بدون آسیب به عصب بینایی و کاهش بینایی است. آب‌سیاه همراه با کاهش بینایی و آسیب به عصب بینایی همراه است. معمولا آب‌سیاه با افزایش فشار چشم هم همراه است، ولی ممکن است گاهی در اثر آب‌سیاه، فشار چشم تغییری نداشته باشد.

احتمال ابتلا به فشار چشم ۱۰ تا ۱۵ برابر بروز «آب‌سیاه زاویه‌باز» است. آب‌سیاه زاویه‌باز شکل رایجی از آب‌سیاه است. این به آن معناست که از هر ۱۰۰ نفر بالای ۴۰ سال در حدود ۱۰ نفر فشار چشم بالای ۲۱ میلی‌متر جیوه دارند. ولی از بین آن‌ها فقط یک نفر به آب‌سیاه مبتلا می‌شود.

در یک بازهٔ ۵ ساله چندین مطالعه نشان دادند که احتمال آسیب‌های ناشی از آب‌سیاه در افرادی با فشار چشم ۲۱ تا ۲۵ میلی‌متر جیوه ۲٫۶ تا ۳٪، در افرادی با فشار چشم ۲۶ تا ۳۰ میلی‌متر جیوه ۱۲ تا ۲۶٪ و در افرادی که فشار چشم بالای ۳۰ میلی‌متر جیوه دارند، ۴۲٪ است.

حدود ۳٪ از افراد مبتلا به فشار چشم دچار انسداد رگ‌های داخل شبکیه می‌شوند. این امر می‌تواند منجر به کاهش بینایی بشود. به‌همین دلیل به افراد بالای ۶۵ سال و مبتلایان به فشار چشم توصیه می‌شود، فشار چشم‌شان را کمتر از ۲۵ میلی‌متر نگه دارند.

برخی مطالعات نشان می‌دهند فشار چشم در آفریقایی-آمریکایی‌ها به‌طور میانگین از سفیدپوست‌ها بیشتر است. درحالی‌که برخی مطالعات دیگر هیچ تفاوتی را نشان نمی‌دهند.

سن بالای ۴۰ سال از عواملی است که خطر ابتلا به آب‌سیاه زاویه‌باز و فشار چشم را افزایش می‌دهد.

اعلائم افزایش فشار چشم را بشناسیدفزایش فشار چشم در افراد جوان عاملی برای نگرانی است. زیرا این افراد سال‌های طولانی‌تری را باید با فشار چشم بالا زندگی کنند و درنتیجه احتمال بروز آسیب به عصب بینایی در آن‌ها بالاتر است.

علت بروز فشار چشم

ابتلا به فشار چشم باعث نگرانی است. زیرا خطر بروز آب‌سیاه را افزایش می‌دهد. افزایش فشار چشم به‌خاطر عدم‌توازن تولید و تخلیهٔ زلالیه اتفاق می‌افتد. در این پدیده کانال‌هایی که به‌طور طبیعی موجب خروج مایعات از چشم می‌شوند، به‌درستی کار نمی‌کنند. با اینکه تولید زلالیه همچنان ادامه دارد، اما به‌خاطر اختلال در عملکرد کانال‌های تخلیه از چشم تخلیه نمی‌شود. این امر موجب افزایش فشار داخل چشم و درنتیجه افزایش فشار چشم می‌شود.

یک راه دیگر برای اینکه بهتر بتوانید این پدیده را تصور کنید، این است که یک بادکنک محتوی آب را در نظر بگیرید. هرچه میزان آب در بادکنک افزایش پیدا کند، فشار بیشتری در داخل بادکنک ایجاد می‌شود. همین امر دقیقا برای چشم نیز صادق است. همان‌طوری که افزایش آب داخل بادکنک می‌تواند باعث ترکیدن آن بشود، افزایش فشار مایعات داخل چشم نیز می‌تواند باعث آسیب به عصب بینایی چشم بشود.

افرادی که قرنیه‌ٔ سالم، اما ضخیم‌تری دارند، فشار چشم‌شان بالاتر از مقدار واقعی نشان داده می‌شود که ممکن است فشار چشم آنها، آن‌قدری که نشان می‌دهد، بالا نباشد.