آیا استفاده زیاد از گوشی اعتیاد آور است؟

تلفن همراه دیگر مانند گذشته تنها یک وسیله برقراری تماس تلفنی نیست. این در حالی است که دوران همه‌گیری ویروس کرونا این شرایط را شدیدتر هم کرده است.

موسسه تحقیقاتی پیو در ماه آوریل سال گذشته نظرسنجی انجام داد که نشان می‌دهد حدود ۸۱ درصد از افراد بزرگسال در ایالات متحده از زمان آغاز همه‌گیری از تماس‌های ویدیویی برای ارتباط با دیگران استفاده کرده‌اند. این پژوهش نشان می‌دهد که ۴۰ درصد از این افراد از این مسئله احساس فرسودگی یا خستگی داشته‌اند.

۳۳ درصد از کسانی هم که در این نظرسنجی شرکت داشته‌اند، می‌گویند تلاش کرده‌اند مدت زمانی که در در اینترنت صرف می‌کنند یا با گوشی‌های تلفن هوشمند خود مشغول هستند را کاهش دهند.

البته لزوما استفاده از گوشی‌های هوشمند بد نیست.

آدام آلتر، استاد بازاریابی و روانشناسی در دانشکده بازرگانی استرن دانشگاه نیویورک، در این خصوص گفت: گاهی اوقات تلفن‌های هوشمند ما را شادتر می‌کنند، به دانش ما می‌افزایند و همچنین باعث افزایش میزان ارتباطات ما با دیگران می‌شوند.

با این حال برخی از پژوهشگران می‌گویند افراد باید نسبت به آن چه اعتیاد به گوشی‌های هوشمند نامیده می‌شود، هوشیار باشند.

پرسشی که مطرح می‌شود این است که چه میزان استفاده از این وسایل هوشمند را می‌توان اعتیاد نامید. به صورت کلی استفاده بیش از حد از گوشی‌های هوشمند می‌تواند به طرق مختلف ظاهر شود. به عنوان مثال، ممکن است شما تا دیروقت بیدار بمانید و در تیک تاک و یا اینستاگرام بدون این که هدف خاصی داشته باشید، بچرخید. یا حتی ممکن است جذابیت بیش از اندازه گوشی هوشمند سبب شود، شما در محیط کار و یا در جمع دوستان، آن قدر با این وسیله مشغول شوید که باعث آزار دیگران شود.

آیا استفاده زیاد از گوشی اعتیاد است؟

تا کنون استفاده بیش از حد از تلفن همراه یا وسایل هوشمند این‌چنینی مانند تبلت و آیپد به صورت رسمی در کتابچه راهنمای اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا به عنوان یک اعتیاد شناخته نشده است. با این حال نگرانی‌ها در این خصوص روز افزون است.

دکتر آنا لمبکه، متخصص اعتیاد و استاد روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه استنفورد در این خصوص به نیویورک تایمز گفت: تعداد فزاینده‌ای از متخصصان سلامت روان بر این باورند که افراد می‌توانند به گوشی‌های هوشمند خود معتاد شوند.

دکتر لمبکه گفت: اعتیاد تا حدی توسط سه دسته‌بندی مختلف که هر سه آن‌ها با حرف C انگلیسی آغاز می‌شوند، قابل تعریف است.

نخست کنترل: استفاده از یک ماده یا انجام یک رفتار مانند قمار به روش‌هایی که خارج از کنترل و یا بیشتر از آن چه به صورت معمول در نظر گرفته می‌شود.

دوم اجبار: درگیر بودن شدید ذهنی نسبت به استفاده از یک ماده و یا انجام یک رفتار به صورت خودکار بدون تصمیم‌گیری فعال برای انجام آن

سوم عواقب: ادامه استفاده از آن ماده یا تکرار آن رفتار با وجود آگاهی از پیامد‌های منفی، اجتماعی، جسمی و روانی

بسیاری از ما می‌توانیم برخی از این رفتار‌ها را در استفاده از تلفن خود تشخیص دهیم.

از سوی دیگر، برخی از متخصصان روانشناسی استفاده بیش از حد از گوشی‌های هوشمند را یک اعتیاد واقعی نمی‌دانند. موضوعی که نشان می‌دهد بر سر نوع تحلیل این پدیده در میان متخصصان اختلاف نظر وجود دارد. دکتر آلتر یکی از این افراد است. او در این خصوص گفت: فکر نمی‌کنم این اعتیاد به سطح یک اعتیاد پزشکی برسد. برای من این بیشتر از هر چیزی یک بیماری فرهنگی است.