استعداد مهم تر است یا پشتکار؟

نویسنده : زهرا وفائی جهان | دکترای تخصصی روان‌ شناسی

یکی از جنجالی‌ترین بحث‌ها بر سر عوامل موفقیت درباره پررنگ‌تر بودن نقش استعداد یا تلاش و پشتکار است. پاسخ به این سوال راحت نیست. به تازگی پسری به زبان پرتغالی به رونالدو گفته که صحبت‌های این ستاره پرتغالی در آخرین سفرش به کشور ژاپن الهام‌بخش او بوده و باعث شده تا او پیشرفت کند و قهرمانی مسابقات دبیرستان‌های کشور را به ‌دست آورد. «سی‌آر‌سون» هم از این فرصت استفاده و دوباره تاکید کرده که موفقیت فقط با تلاش زیاد به دست می‌آید. در ادامه، صحبت‌های او را به‌ همراه پاسخ به این سوال که استعداد مهم‌تر است یا پشتکار، خواهید خواند.

«رونالدو» به کودکان چه گفت؟

او در یک کنفرانس خبری خطاب به کودکان گفت: «من همیشه خوشحال می‌شوم که کودکان به خواسته‌های خود می‌رسند. همان‌طور که گفته‌ام به خودتان باور داشته باشید چرا که استعداد به تنهایی کافی نیست. شما باید همراه با استعداد تلاش کنید. اگر این کار را نکنید به مهم ترین خواسته خود نمی‌رسید. خیلی خوشحالم که حرف‌های من روی آن بچه تاثیر گذاشته است و آرزو می‌کنم بچه‌های دیگر هم بتوانند در زندگی خود موفق شوند. من پنج فرزند دارم و همین آرزو را برای فرزندانم هم دارم. برای همه بچه‌ها آرزوی موفقیت می‌کنم و توصیه من به آن‌ها این است: موفقیت در زندگی تنها با تلاش زیاد به دست می‌آید». (منبع خبر: طرفداری).

استعداد با تلاش شکوفا می‌شود

رونالدو بر این باور است که استعداد لازم است، اما کافی نیست و با تلاش شکوفا می‌شود؛ بله، درست است. استعداد همان توانایی بالقوه یا ویژگی ذاتی و ارثی یا پتانسیلی است که هر فرد در یک یا چندین زمینه خاص از بدو تولد دارد و اکتسابی نیست که صرفا اگر شرایط برایش فراهم شود، قابل بالفعل‌ شدن است. البته فردی که در یک زمینه خاص استعداد دارد، نسبت به افرادی که آن استعداد را ندارند، با تلاش کمتر و بهتر و راحت‌تر می‌تواند آن را شکوفا کند. این استعداد می‌تواند در زمینه توانایی‌های حسی(بینایی، بویایی، لامسه، شنوایی، چشایی، حافظه، خلاقیت و …) باشد از قبیل تیزبینی یا توانایی‌های حرکتی همچون سرعت واکنش یا توانایی‌های ذهنی( تمرکز، توجه و …) . دقیقا مشابه بذر گیاهان که تا در شرایط مساعد رشد(خاک مناسب، آب، نور و …) قرار نگیرند همان بذر می‌مانند.

موفقیت، خود به خود حاصل نمی‌شود

موفقیت حتی در صورتی که استعداد داشته باشیم بر مبنای شانس و اتفاق حاصل نمی‌شود. بسیاری از افراد منبع کنترل درونی دارند. این افراد بر این باورند که موفقیت و شکست‌شان صرفا حاصل عملکرد و تلاش خودشان است. این افراد موافق باور رونالدو هستند. برعکس افرادی هستند که منبع کنترل بیرونی دارند و بر این باورند که تلاش بی‌فایده است و صرفا شانس سبب موفقیت می‌شود و این باور یاس و ناامیدی و رکود و حسرت بیشتر را در آن‌ها ایجاد می کند. افرادی که منبع کنترل درونی دارند، احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود دارند و کمتر دچار درماندگی یا افسردگی می‌شوند.

آسیب‌ های اعتقاد صددرصدی به شانس

افراد درمانده بر این باورند که محکوم به شانس و تقدیر هستند و تلاش هم کمکی به موفقیت، آسایش و رسیدن به اهداف نمی‌کند و حتی شروع به مقایسه خود با افراد موفق می‌کنند و تنها دلیل موفقیت دیگران را شانس می‌دانند. داشتن چنین تفکری یعنی اعتقاد صددرصدی به شانس سبب مجموعه‌ای از احساس‌های خشم و غم، یاس و ناامیدی و حسادت در آن‌ها می‌شود. بنابراین از تلاش و پشتکار دست می کشند و موفقیت از آن‌ها دور می شود. این اتفاق سبب کاهش اعتماد‌ به‌نفس و بی انگیزگی آن‌ها هم خواهد شد.

نداشتن استعداد بهانه‌ای برای شکست نیست

در نتیجه تلاش است که سبب شکوفا شدن استعداد می‌شود. حتی افرادی که در یک زمینه خاص استعداد ندارند با تلاش می‌توانند بیشتر از افرادی که استعداد دارند، در آن زمینه موفق شوند. ما در بین اطرافیان‌مان شاهد افرادی هستیم که از معلولیت‌های جسمانی، نابینایی، ناشنوایی و … رنج می برند، اما با سعی و تلاش و پشتکار فراوان در زمینه‌های خاص ورزشی و هنری موفقیت‌هایی را کسب می‌کنند. بنابراین نداشتن استعداد نباید بهانه‌ای برای افرادی باشد که شکست خورده‌اند. آن چیزی که در این بین حرف اول و آخر را می‌زند، همان توصیه رونالدو است؛ یعنی تلاش و داشتن پشتکار.