مهم ترین راهکار نجات از سکته

به بهانه انتشار آمار سکته در کشورمان، با دکتر میثم جوادی، متخصص مغز و اعصاب صحبت کردیم تا بیشتر درباره سکته و علل کاهش سن آن بدانیم. در ادامه گریزی هم به سکته مغزی زدیم و اطلاعات مهم و حیاتی در این باره به دست آوردیم.

سکته یک واژه کلی است

دکتر جوادی در ابتدا سکته را به زبان ساده این‌گونه توضیح می‌دهد: «سکته یک واژه کلی است که به حوادث عروقی که قلب و مغز را درگیر می‌کنند، اطلاق می‌شود.» وی درباره علت وقوع سکته و عوامل آن می‌گوید: «علت بیشتر اختلالات عروقی وجود پلاک‌های اترواسکلروتیک‌ و شرایط بیش انعقادی است. مهم ترین ریسک فاکتورهایی که باعث بروز سکته می‌شوند همان‌هایی‌ هستند که باعث ایجاد آترواسکلروز و پلاک می‌شوند. این‌ها شامل فشارخون بالا، دیابت، سیگار کشیدن، سن بالا، سبک زندگی بدون تحرک و بیماری‌های مادرزادی هستند.»

افزایش سکته در جامعه چندین علت دارد

دکتر جوادی علت افزایش آمار سکته در جامعه را این‌طور بیان می‌کند: «طی چند دهه اخیر سهم حوادث قلبی عروقی و مغزی عروقی در مرگ و میر و از کارافتادگی در جامعه بالا رفته است. این موضوع چند علت دارد. یکی این که با وجود آنتی‌بیوتیک‌ها و مراقبت‌های پزشکی، علل عفونی مرگ و میر کم شده و سن متوسط جامعه بالاتر رفته است. دلیل دیگر هم این که با تغییر سبک زندگی، چاقی، نداشتن تحرک و رفتارهای پرخطر مثل استرس و مصرف دخانیات‌ افزایش یافته که این عوامل باعث می‌شود آمار سکته بیشتر به چشم بیاید.» این پزشک متخصص ادامه می‌دهد: «یک سری فاکتورها هست که اصلاحش باعث کاهش آمار سکته در جامعه می‌شود مانند کنترل منظم دیابت، فشارخون و چربی، افزایش فعالیت بدنی و ورزش مداوم.» وی دلیل عمده بالا بودن آمار سکته در مردان نسبت به زنان را در معرض خطر بودن بیشتر آن‌ها می‌داند که آن هم بعد از سن یائسگی زنان، نسبت بین زن و مرد برابر می‌شود.

درمان سکته نیاز به اطلاع‌رسانی بیشتر دارد

دکتر جوادی درباره درمان سکته‌ها می‌گوید: «با توجه به پیشرفت علم درمان‌های مفید زیادی وجود دارد. ولی آن چه مهم است سرعت در درمان است، یعنی به محض بروز علایم باید بیمار را به مرکز درمانی رساند. در سکته‌ها با روش‌هایی لخته درون رگ را رد می‌کنند ولی زمان خیلی مهم است و اگر مدتی بگذرد دیگر درمان فایده‌ای ندارد. برای همین مراکز اورژانس مجهز شده و آموزش دیده‌اند که بیمار با علایم را به مراکز ارجاعی ببرند تا پزشک متخصص در کوتاه‌ترین زمان با درمان‌هایی مانند دارودرمانی و… بیمار را نجات دهد.» این متخصص مغز و اعصاب به نکته مهمی اشاره می‌کند: «بد نیست این نکته را این‌جا بگویم که درمان سکته نیاز به اطلاع‌رسانی بیشتری دارد که هم مردم و هم پرسنل اورژانس و کادر درمان فرابگیرند. مردم باید نشانه‌های سکته را بدانند تا در صورت بروز، سریع‌تر به مراکز درمانی مراجعه کنند و درمان‌های مدرن با سرعت بیشتر انجام شود. متاسفانه خیلی اوقات در اورژانس می‌بینیم که بیمار شانس درمان را از دست می‌دهد چون او را دیر به مرکز آورده یا خودش و خانواده مثلا گفته‌اند حالا صبر کنیم شاید بهتر شد یا خوددرمانی کرده و… در سکته مغزی هم این نکته مهم را باید در نظر داشت که برای بیماری که نقایص عصبی داشته مانند فلج شدن دست و پا یا نیمه صورت، سرگیجه، نبود تعادل و… با فشار خون بالا، نباید سریع فشار خون را پایین آورد چون عوارض بیشتری دارد و حتما باید بیمار را به دست اورژانس سپرد.»