احترام گذاشتن براساس موقعیت افراد

دکتر مهدی سودآوری| ‌ روان شناس و مدرس دانشگاه 

همه ما دوست داریم حس برنده بودن، خاص بودن و محترم بودن داشته باشیم. برای همین در این زمینه تلاش می‌کنیم تا حس خوبی داشته باشیم. این احساسات کاملا عادی و بسیار خوب هستند، اما زمانی که تامین نیاز عاطفی ما به هزینه دیگران اتفاق افتاد، قضیه فرق دارد. یعنی زمانی که برای حس برنده بودن، قشر ضعیف اجتماع را مورد اجحاف و تحقیر قرار دهیم، اما در مقابل قشر پولدار متواضع و محترم رفتار کنیم، این مدل تغییر در رفتار در مواجهه با افراد مختلف از طبقات مختلف اجتماعی باعث ایجاد احساس کاذب برنده بودن خواهد شد، اما در بلندمدت آسیب شدید روانی به سلامت فرد و اجتماع وارد خواهد کرد.

روراست و صادق باشیم…

برای ایجاد حس برنده بودن، با دستفروش، با پیرزن سبزی خردکن و … چانه می‌زنیم تا پول کمتری پرداخت کنیم، اما به راحتی در یک رستوران مجلل، مبلغ قابل توجهی انعام می‌دهیم تا حس کنیم که خاص و متفاوت هستیم! دریافت خدمات از محل‌های لوکس هم شامل همین مقوله است. میزان دکوراسیون مطب یک پزشک، ربطی به تبحر شغلی او ندارد، اما اگر این مطب در محله‌های گران‌قیمت بالای شهر و لوکس باشد بیشتر افراد حاضر به پرداخت ویزیت بالاتری هم هستند! این رویه برای بسیاری از خدمات صدق می‌کند. در واقع رفتن به یک دفتر کار لوکس در محله‌ای گران قیمت، احساس متفاوت بودن، خاص بودن و … در فرد ایجاد می‌کند.

حتی در خدمات روزمره چون استفاده از تاکسی‌های اینترنتی هم هرچه خودروی فرد لوکس‌تر باشد، آماده پرداخت هزینه بالاتر خواهیم بود، یا اگر خودرو زیبا نباشد، امکان دارد سفر را لغو کنیم. در حالی‌که در واقعیت راننده آن خودروی قدیمی، آن دستفروش یا آن پیرزن سبزی خردکن و … بیشتر به حمایت نیاز دارند. آن‌ها دنبال صدقه نیستند، خدماتی را که بلد هستند،ارائه می‌دهند و حداقل انتظار آن است که مشابه دیگران به آن‌ها بهای خدمات را پرداخت کنیم. اگر در مواجهه با افراد از گروه‌های متفاوت اجتماعی، رفتار متفاوت انجام می‌دهیم، حداقل آدم روراست و صادقی نیستیم و احترام را متناسب با جایگاه اجتماعی دیگران انجام می‌دهیم.