- پنجشنبه 19 مهر 1403 :: 01:09
گفتوگو با یک هنرمند که سراغ شاخههای هنری مختلفی رفته و الان تمرکزش روی هنر کالیگرافی است.
نویسنده: اکرم انتصاری
به گزارش اعتبار نوین، کالیگرافی یکی از شاخههای هنر است که در سالهای گذشته، طرفداران زیادی پیدا کرده است. برای این که کالیگرافی را با «نقاشیخط» اشتباه نگیرید باید بگوییم که در نقاشیخط، حتما یک نقش یا طرح مشخص خلق میشود در حالی که در کالیگرافی تمرکز، بیشتر روی آراستن حروف است. وقتی از «نقاشیخط» صحبت میکنیم یک طرح به عنوان قالب کار در نظر گرفته میشود و حروف بهطور متناسب با آن طرح، طراحی میشود در حالی که در کالیگرافی تنها برخی حروف با فرم جدید نمایش داده میشوند. برای درک بهتر هنر کالیگرافی با یک هنرمند درباره زیروبم این رشته گپوگفتی داشتیم.
من کیام؟!
هانیه رفعتی هستم متولد سال ۱۳۶۲. از ۱۸سالگی کلاس نقاشی میرفتم اما در دانشگاه رشته مترجمی زبان انگلیسی خواندم که هیچ ربطی به هنر ندارد. درس خواندم، دانشگاه را تمام کردم و بعد هم درگیر زندگی و بچهداری بودم تا این که از سال ۹۵ دوباره کارهای هنری به خصوص نقاشی را شروع کردم.
چطور شد از کالیگرافی سر درآوردید؟
من کلاسهای نقاشی را در مجتمع امام رضا (ع)پارک ملت شروع کرده بودم که به دوران شیوع کرونا خورد و کلاسها منحل شد. نتوانستم از آنجا مدرک بگیرم ولی در زمینه طراحی نقاشی مدرک فنی حرفهایام را گرفتم. البته من دلی جلو رفتم و آنجور نبود که دنبال مدرک و حتی پول درآوردن از آن باشم. بیشتر دوست داشتم کاری که علاقه دارم را انجام بدهم. نقاشی رنگ روغن، نقاشی با قلم فلزی و مرکب و شاخههای دیگر هنری را انجام دادم، بعد از آن به سراغ کالیگرافی رفتم و کلاسهای خط کوفی را زیر نظر استاد خراسانی گذراندم. خلاصه، به همه هنرها دستی میبردم اما الان تمرکزم روی کالیگرافی است.
ساده و خلاصه درباره کالیگرافی توضیح میدهید؟
در کالیگرافی با حروف نقاشی میکنیم و انگار ابزاری که برای ارائه فرم داریم، حروف هستند. بیشتر آثار کالیگرافی که جنبه هنریطورتر دارند، متن خاصی نیستند. صرفا فرم هستند که تفکر آن هنرمند خالق اثر را منتقل میکند. کالیگرافی مانند خوشنویسی کلاسیک قواعد سختگیرانه ندارد و با آن میشود آزادتر برخورد کرد. در این هنر، موضوع کار در خدمت فرم است. این باعث میشود هنرمند آزادانهتر در اثر ورود کند و نتیجه هم خیلی هنریطورتر میشود. یعنی در این هنر آدمها خیلی راحت میتوانند برداشت آزادانه خودشان را از اثر داشته باشند. ابزار کار هم مختلف است؛ میشود با ماژیک، قلمهای مخصوص پلیمری، قلمهای پارویی که چوبی هستند و … اثر را اجرا کرد.
این رشته هنری به درد چه آدمهایی میخورد؟
به نظر من هنر در هر شاخهای برای همه آدمها خوب است حتی اگر به مثابه یک شغل و حرفه به آن نگاه نکنید. آدمها در برهههای مختلف زندگی درگیر شغل، فرزند، تحصیل، خانواده و … هستند و تمام زمانشان برای آن میرود. بعد از آن، یک دوره بازنشستگیطور دارند که سرشان خلوتتر است، از همه امور فارغتر شدند و آنجاست که هنر به یاریتان میآید، به شما آرامش میدهد و اجازه نمیدهد حوصلهتان سر برود. با هنر لازم نیست چشمتان به در باشد که یکی شما را از تنهایی دربیاورد. ویژه بخواهم بگویم هنر آدمها را از تنهایی نجات میدهد و آرامشان میکند.
این مسیر چه سختی و شیرینهایی پیش رویتان میگذارد؟
شاید اینجور به نظر برسد که کالیگرافی کار زمانبری است. مدت زمان خلق اثر وابسته به نوع کار است چون قلمها ریز و درشت دارد. اگر بخواهد یک اثر خلق شود، ایده و اجرای آن از خودتان باشد برای یک اثر بزرگ بین یک هفته تا ۱۰ روز زمان نیاز است. من قبل از اجرای کالیگرافی روی بوم را رنگ میکنم؛ به همین خاطر اگر جایی اشتباه کنم با همان رنگ زمینه آن را اصلاح میکنم و دوباره کالیگرافی را انجام میدهم. بعد از بچهدار شدن و دانشآموختگی کار ترجمه را خیلی دوست داشتم اما به خاطر وظایف مادری نمیتوانستم خیلی روی آن تمرکز کنم. تصمیم گرفتم سمت کاری که بیشتر عملی باشد و درگیری فکریام در آن کمتر باشد بروم؛ چون زمینه نقاشی را از قبل داشتم سعی کردم بروم سراغ هنر، نقاشی و بعد هم کالیگرافی.
چطور میشود در کالیگرافی به موفقیت رسید؟
برای شروع لوازم و توانایی خاصی لازم ندارد و همان ذوق برای شروع کافیاست حتی اگر یک قلم داشته و تنها یک حرف را بلد باشید. بقیه آن به تلاش، استمرار، ذوقی که به خرج میدهید و خلاقیتی که دارید بستگی دارد و گرنه با یک کاغذ، قلم و جوهر میشود یک اثر هنری خلق کرد. البته گذراندن دورههای آموزشی بسیار کمککننده است. من فکر میکنم در هر حرفهای اگر تلاش و استمرار باشد و دلسرد نشوید میتوانید به موفقیت برسید. باید بگویم الان کالیگرافی از آثار نقاشی و هنرهای دیگر روی بورستر است و بیشتر طرفدار دارد. خیلی راحت میشود دستکم از طریق فروش تابلو به درآمد رسید.