منو 
- پنج‌شنبه 23 آذر 1402 :: 01:10
در رشته بیوتکنولوژی و آزمایشگاه‌های این رشته با چه چیزی آشنا می‌شوید و چالش‌های این رشته چیست؟
نویسنده : اکرم انتصاری
من کی‌ام؟
فاطیما فتحی نجفی هستم 27ساله. کارشناسی زیست‌شناسی سلولی مولکولی دارم و برای کارشناسی ارشد به سمت صنعت و بیوتکنولوژی رفتم. بعد از دانش‌آموختگی کارشناسی وارد یک مجموعه دانش‌بنیان شدم که علاوه بر تولید مواد اولیه و یک سری محصولات درمانی بره‌موم و زنبور عسل در حوزه آزمایشگاه کنترل کیفی مواد غذایی هم مشغول بودند. این‌طور شد که در بخش میکروبیولوژی مشغول به کار شدم.
در رشته بیوتکنولوژی میکروبی، چه خبر است؟
سرفصل‌های رشته بیوتکنولوژی میکروبی بسیار کاربردی است. می‌شود گفت این رشته شما را با دنیای بیوتکنولوژی و صنعت بیشتر آشنامی‌کند. دروسی مانند بیوانفورماتیک، آنزیم، پروتئین، مهندسی ژنتیک و تخمیر از واحدهای مهم درسی این رشته هستند و از مهم‌ترین عوامل در صنعت و تولید. وقتی وارد رشته بیوتکنولوژی میکروبی و به‌طور کلی بیوتکنولوژی می‌شوید، دیگر به یک کار محدود نمی‌شوید و دست‌تان برای انتخاب کار و موضوع پایان‌نامه بازتر است. من خودم برای پروژه پایان‌نامه روی بحث آنزیم کار کردم و می‌توانم بگویم هنوز که هنوز است در جهان ما کلی آنزیم با خصوصیات ناشناخته وجود دارد.
وظیفه شما به‌عنوان یک کارشناس آزمایشگاه صنعتی چیست؟ با چه چیزهایی سروکار دارید؟
ما در این رشته می‌توانیم با دنیای باکتری، ویروس و میکروارگانیسم‌ها از طریق بزرگ‌نمایی با میکروسکوپ آشنا‌شویم. وظیفه کارشناس این است که آزمون‌ها را به درستی و بدون کاستی انجام‌دهد چون تمام مواد غذایی که برای آزمون به آزمایشگاه ما می‌آورند در دسترس مردم قرارمی‌گیرد. پس ما در قبال انجام درست آزمون ها مسئولیم. خوبی شغل ما این است که با مواد غذایی و خوراکی‌های مختلف سروکار داریم و بعد از آزمون می‌دانیم چه محصولی خوب است و چه محصولی نه.
بعد از دانش‌آموختگی چه چیزی در انتظار شماست؟
بعد از دانش‌آموختگی یا می‌خواهید وارد مرحله ارشد و دکتری شوید یا حوزه کار. پیشنهاد من به بیشتر دانش‌آموخته‌های کارشناسی این است که تکنیک و مهارت‌هایشان را در آزمایشگاه بالا ببرند و بعد برای ادامه تحصیل اقدام‌کنند. این کار می‌تواند در روند فهم درست مسائل درسی به دانشجو یا دانش‌آموخته کمک‌کند. کاری که خود من هم انجام‌دادم و از نتیجه آن خیلی راضی بودم. خوبی رشته زیست‌شناسی این است که مسیر کار شما به دو حوزه بالینی، طبی، صنعتی، غذایی و دارویی ختم‌می‌شود و به علاقه شخص بستگی‌دارد کدام مسیر را انتخاب‌کند. در چند سال اخیر استخدام دانش‌آموخته‌های زیست‌شناسی در آزمایشگاه‌های طبی و پاتولوژی به دلیل این که اولویت با دانش‌آموخته‌های رشته علوم آزمایشگاهی است، سخت شده است.
این رشته چه سختی‌ها و چالش‌هایی دارد و به درد چه کسانی می‌خورد؟
این رشته‌ها با بیشتر روحیه‌ها سازگار است و اگر شخص به آن علاقه‌مند باشد می‌بیند چقدر خاص است و البته ریسک‌هایی هم دارد. یکی از خطرات کار در این رشته ارتباط با یک سری میکروارگانیسم زنده است که می‌تواند شخص یا افرادی را که در ارتباط با او هستند، بیمار کند. پس کارشناس این رشته باید دقیق، ریز‌بین، نکته‌سنج و مسئولیت‌پذیر باشد و لوازمی را که در آزمایشگاه استفاده‌می‌کند به خانه یا مکان‌های عمومی انتقال‌ندهد و اگر ناخواسته این اتفاق‌افتاد باید اقدامات لازم در برابر نمونه آلوده را انجام‌دهد تا بیماری یا عفونتی به دیگران منتقل‌نشود. در حوزه طبی، افراد با باکتری‌های بیماری‌زا و عوامل عفونتی زیاد سروکار دارند؛ در صورتی که در آزمایشگاه کنترلی با باکتری‌های کم‌خطرتر از باکتری‌های بیماری‌زا کارمی‌کنند. به‌هرحال کار در این رشته ریسک‌هایی را از نظر سلامت خواهدداشت.
کاربرد رشته و شغل شما در زندگی روزمره مردم چیست؟
کار و رشته من یک‌جورهایی به سلامت و تغذیه مردم ختم می‌شود. ما در مقابل نمونه‌ای که برای آزمون و تست کنترل به آزمایشگاه می‌آید، مسئول هستیم. پس باید بدون در نظرگرفتن نام‌ونشان و اعتبار محصول و حرف، کار درست را انجام‌دهیم. نمونه‌های فراوانی بودند که برای انجام آزمو‌ن‌های کنترلی به آزمایشگاه ما آوردند و تایید یا ردشدند. البته ما در صورت ردشدن محصول دوباره آزمون را تکرارمی‌کنیم و در صورت رد دوباره، محصول را به مراجع اداره غذا و دارو و استاندارد اعلام می‌کنیم تا پیگیری‌های لازم از طرف این مراجع صورت‌گیرد.
چطور می‌توان در این رشته به موفقیت رسید؟
در رشته زیست‌شناسی و بیوتکنولوژی شما هرروز می‌توانید به یک موضوع جدید یا دستاورد و تولید محصولات باصرفه اقتصادی دست پیدا‌کنید. حداقلش این است کارشناسان و فعالان این حوزه می‌توانند با توجه به تحریم‌ها و هزینه‌های میلیون دلاری به جای واردات از کشورهای دیگر دست به تولید محصولاتی بزنند که هم مطلوب باشد و به چرخه اقتصادی کشور کمک‌شود، هم صنعت به دست خودمان بیفتد.
