منو 
- یکشنبه 17 تیر 1403 :: 03:57
نوشتن قرارداد از اهمیت زیادی برخوردار است در این مطلب به اهمیت قرارداد نوشتن و نکات مهم آن می پردازیم.
در دنیای پرشتاب و پیچیده امروز، بسیاری از امور زندگی ما با بستن قرارداد رقم می‌خورد. از خرید یک کالای ساده تا راه‌اندازی یک کسب و کار بزرگ، قرارداد، سندی است که حقوق و تعهدات طرفین را به طور شفاف و روشن مشخص می‌کند. اما آیا همیشه تنظیم قرارداد ضروری است؟ در این مقاله، به اهمیت نوشتن قرارداد و نقش آن در ایجاد امنیت و جلوگیری از بروز اختلافات خواهیم پرداخت. فرض کنید می‌خواهید خانه‌ای را اجاره کنید. توافقات شفاهی اولیه‌ای با صاحبخانه انجام می‌دهید، اما ناگهان با مشکلاتی مواجه می‌شوید. موعد تحویل ملک فرا می‌رسد، اما صاحبخانه از تحویل آن امتناع می‌کند یا هزینه‌های تعمیرات اساسی را به عهده شما می‌گذارد. در چنین شرایطی، بدون وجود قرارداد کتبی، اثبات ادعای خود و احقاق حق، دشوار و زمان‌بر خواهد بود. اینجاست که اهمیت نوشتن قرارداد، خود را به خوبی نشان می‌دهد.
اهمیت تنظیم قرارداد
قرارداد، سدی در برابر سوءتفاهم‌ها
قرارداد، سندی مکتوب است که طرفین معامله با امضای آن، بر مفاد و جزئیات توافق خود صحه می‌گذارند. وجود یک قرارداد کتبی، از بروز سوءتفاهم‌ها و اختلافات بعدی جلوگیری می‌کند. چرا که در صورت بروز هرگونه مشکلی، طرفین می‌توانند به مفاد قرارداد رجوع کرده و بر اساس آن، حقوق و تعهدات خود را مشخص کنند. قرارداد، تکلیف هر یک از طرفین را به طور شفاف و واضح بیان می‌کند و دیگر جایی برای ابهام و برداشت‌های شخصی باقی نمی‌گذارد.
منافع دوجانبه با نوشتن قرارداد
تنظیم قرارداد، نه‌تنها منافع طرف ضعیف‌تر در معامله را تأمین می‌کند، بلکه به نفع طرف مقابل نیز هست. فرض کنید می‌خواهید حرفه‌ای را برای انجام یک پروژه استخدام کنید. با نوشتن قرارداد، از یک سو، تعهدات حرفه‌کار در قبال انجام صحیح و به موقع پروژه مشخص می‌شود و از سوی دیگر، حق‌الزحمه و شرایط پرداخت آن به طور شفاف تعیین می‌گردد. این امر، به ایجاد اعتماد و اطمینان بین طرفین کمک می‌کند و ریسک بروز اختلافات بعدی را کاهش می‌دهد.
نوشتن قرارداد، صرفاً برای معاملات کلان نیست
برخی افراد تصور می‌کنند که نوشتن قرارداد، تنها برای معاملات کلان و تجاری ضرورت دارد. این در حالی است که در بسیاری از معاملات روزمره نیز، تنظیم قرارداد می‌تواند بسیار کارآمد باشد. برای مثال، در معاملاتی مانند خرید و فروش خودرو، اجاره منزل مبله، یا حتی سپردن وسیله‌ای به تعمیرگاه، نوشتن قرارداد کتبی و ثبت جزئیات توافق، می‌تواند از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کند.
راهنمای گام به گام نوشتن قرارداد
تا به اینجا به اهمیت نوشتن قرارداد و مزایای آن در روابط تجاری و شخصی اشاره کردیم. اما چگونه می‌توان یک قرارداد محکم و قابل اتکا تنظیم کرد؟ در این بخش، به صورت گام به گام، مراحلی را که باید برای نوشتن یک قرارداد اصولی طی کنید، توضیح خواهیم داد:
- شناسایی طرفین قرارداد:
- در ابتدای نگارش قرارداد، مشخصات کامل طرفین قرارداد شامل نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس محل سکونت و در صورت لزوم، کد ثبتی (برای شرکت‌ها) را ذکر کنید.
- برای اشخاص حقوقی، اطلاعات نماینده قانونی و حدود اختیارات وی را نیز درج نمایید.
- موضوع قرارداد:
- به طور شفاف و واضح، ماهیت معامله و موضوع قرارداد را شرح دهید.
- در این بخش، جزئیات مربوط به کالا یا خدماتی که موضوع قرارداد است را به طور دقیق بیان کنید.
- تعهدات طرفین:
- این بخش، قلب تپنده‌ی هر قراردادی است.
- به طور مشخص و با جزئیات، تعهدات و وظایف هر یک از طرفین در قبال دیگری را ذکر کنید.
- برای مثال، در قراردادی برای طراحی وب‌سایت، تعهدات طراح در قبال طراحی، سئو و پشتیبانی سایت مشخص شود. همچنین، تعهدات کارفرما در خصوص تأمین محتوا و پرداخت هزینه به موقع، درج گردد.
- مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت:
- مبلغ نهایی قرارداد را به طور صریح و با ذکر واحد پول (ریال یا ارز) تعیین کنید.
- نحوه پرداخت (نقدی، اقساطی و غیره) و زمان‌های سررسید اقساط را مشخص نمایید.
- مدت زمان قرارداد:
- شروع و پایان اجرای مفاد قرارداد را به طور دقیق ذکر کنید.
- در صورت وجود شرایط خاصی برای تمدید قرارداد، آن را نیز در این بخش قید نمایید.
- ضمانت اجرایی:
- برای تخلف طرفین از تعهدات، ضمانت اجرایی در نظر بگیرید.
- این ضمانت اجرایی می‌تواند شامل جریمه نقدی، فسخ قرارداد و یا سایر موارد باشد.
- تعیین ضمانت اجرایی به طرفین انگیزه می‌دهد تا به تعهدات خود پایبند باشند.
- قوه قضایی صالح برای رسیدگی به اختلافات:
- در صورت بروز اختلاف، دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارد، مشخص کنید.
- این امر می‌تواند باعث تسریع روند دادرسی شود.
- امضای طرفین و شهود:
- پس از حصول توافق بر روی تمامی مفاد قرارداد، هر یک از طرفین ذی‌نفع، قرارداد را امضا و مهر می‌زنند.
- در برخی موارد، امضای شهود نیز برای اعتبار بخشیدن به قرارداد ضروری است.
با نوشتن قرارداد، آسوده خاطر معامله کنید
در بخش قبلی به اهمیت نوشتن قرارداد و نقش آن در جلوگیری از سوءتفاهم‌ها و ایجاد امنیت در معاملات اشاره کردیم. اما مزایای یک قرارداد کتبی، فراتر از این موارد است:
- تقویت اعتبار معامله: وجود قرارداد، به ویژه در معاملات با طرف‌های ناشناخته، اعتبار معامله را بالا می‌برد. زیرا طرفین نسبت به تعهدات خود آگاه بوده و با امضای قرارداد، پایبندی خود را به آن نشان می‌دهند.
- تسهیل روند دادرسی: در صورت بروز اختلاف و مراجعه به مراجع قضایی، وجود قرارداد به عنوان یک سند رسمی، روند دادرسی را تسهیل می‌کند. چرا که مفاد قرارداد، به عنوان مبنایی برای احقاق حق طرفین قرار می‌گیرد.
- ایجاد بستر برای معاملات پیچیده: در معاملات پیچیده و بلندمدت، نوشتن قرارداد، امری ضروری است. زیرا در چنین معاملاتی، جزئیات متعددی وجود دارد که باید به طور دقیق و روشن در قرارداد ذکر شود تا از بروز هرگونه مشکلی در آینده جلوگیری گردد. قرارداد به عنوان یک نقشه راه عمل می‌کند که مسیر اجرای پروژه را برای طرفین مشخص می‌سازد.
معایب عدم استفاده از قرارداد
در مقابل عدم استفاده از قرارداد می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد:
- دشواری اثبات ادعا: در صورت بروز اختلاف و نبود قرارداد کتبی، اثبات ادعا و احقاق حق در مراجع قضایی، بسیار دشوار خواهد بود. چرا که در چنین شرایطی، طرفین بر اساس گفته‌های خود استدلال می‌کنند و ممکن است دچار فراموشی جزئیات شده باشند.
- تحمیل هزینه‌های اضافی: در صورت بروز اختلاف و نبود قرارداد، حل و فصل آن می‌تواند مستلزم صرف هزینه‌های اضافی، مانند هزینه دادرسی و کارشناسی باشد. در حالی که وجود قرارداد می‌توانست از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند.
- ضایع شدن حقوق طرفین: نبود قرارداد کتبی، می‌تواند زمینه‌ساز تضییع حقوق یکی از طرفین شود. به ویژه در معاملاتی که طرفین از جایگاه اجتماعی یا اقتصادی متفاوتی برخوردار هستند، طرف ضعیف‌تر ممکن است در صورت بروز اختلاف، نتواند به طور کامل از حقوق خود دفاع کند.
نکات مهم قرارداد نویسی
برای اینکه قرارداد شما از نظر حقوقی از اعتبار کافی برخوردار باشد، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
- برای نوشتن قراردادهای مهم، به ویژه معاملات با مبالغ بالا، حتماً از مشاوره حقوقی یک وکیل متخصص بهره بگیرید.
- وکیل شما می‌تواند با توجه به ماهیت معامله، نکات حقوقی لازم را در قرارداد لحاظ کند و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری نماید.
- بهتر است برای تنظیم قرارداد سفارش تنظیم قرارداد به متخصصان قراردادنویسی بدهید.
- با رعایت این نکات و طی کردن مراحل ذکر شده، می‌توانید برای هر نوع معامله‌ای، قراردادی محکم و قابل اتکا تنظیم کنید و با آسودگی خاطر به انجام معامله‌ی خود بپردازید.
- قبل از امضای نهایی قرارداد، به دقت مفاد آن را مطالعه کنید و در صورت وجود هرگونه ابهام، حتماً آن را برطرف نمایید.
- یک نسخه از قرارداد امضا شده را برای بایگانی نزد خود نگه دارید.
- قرارداد را به صورت کتبی تنظیم کنید و توجه کنید که دو شاهد زیر قرارداد شما امضا کنند.
در دنیای تجارت و کسب و کار، نوشتن قرارداد، یک رویه‌ی الزامی و حرفه‌ای به شمار می‌رود. اما اهمیت قرارداد، فراتر از معاملات تجاری است. در بسیاری از معاملات روزمره نیز، تنظیم قرارداد کتبی می‌تواند به پیشگیری از مشکلات بعدی و ایجاد امنیت خاطر برای طرفین کمک کند. به خاطر داشته باشید که صرف نظر از ابعاد و ماهیت معامله، نوشتن قرارداد، کلید امنیت و آسودگی خاطر در انجام معاملات است و بسته به اهمیت معامله خود توجه کنید که با توجه به تعدد نکات قرارداد و تجربه و لزوم تخصص در نوشتن آن توصیه می شود به متخصصان حرفه ای سفارش تنظیم قرارداد بدهید.
