- پنجشنبه 03 آبان 1403 :: 05:01
رهن در لغت به معنای گرو یا وثیقه گذاشتن چیزی میباشد.
عقد رهن چه آثار حقوقی دارد؟ راهن به چه کسی گفته میشود؟ در این مقاله در مورد عقد رهن و اوصاف آن صحبت میکنیم.
به چه قراردادی،عقد رهن گفته میشود؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا در مورد معنای لغوی رهن و معنای آن در علم حقوق صحبت میکنیم.
رهن در لغت به معنای گرو یا وثیقه گذاشتن چیزی میباشد. در علم حقوق و فقه،در عقد رهن مدیون مالی را به عنوان وثیقه و گرو به داین میدهد.
بنابراین معنایی که در عرف وجود دارد نیز همین است عقدی که مال مدیون به عنوان وثیقه یا گرو پرداخت طلب قرار میگیرد. به عبارت دیگر به موجب عقد رهن بدهکار مالی را برای وثیقه به دائن ا همان طلبکار میدهد. به عنوان مثال شخص الف بدهکار به شخص ب میباشد و برای اینکه این شخص پرداختش را تضمین کند انگشتر طلایی به عنوان وثیقه به شخص میدهد.
پیشنهاد ما: قرارداد اقاله چیست؟
ارکان قرارداد رهن
حال که با ماهیت عقد رهن آشنا شدیم اصطلاحات مختص عقد رهن نیز خوب است بدانیم.
راهن :کسی است که مالی را به عنوان رهن به شخص دیگر میدهد.
مرتهن کسی است که ملکی که به عنوان رهن راهن میدهد را میگیرد. مرتهن در واقع همان طلبکاری است که مدیون به او وثیقه میدهد.
عین مرهونه: به مالی که ر عقد رهن به مرتهن داده میشود عین مرهونه میگویند.
عقد رهن چه ماهیتی دارد؟
از منظر قانون مدنی عقد رهن نسبت به راه نقد لازم و نسبت به عقد جایز است.
بیشتر بخوانید: وصول چک صیادی
عقد ازم به عقدی گفته میشود که هر یک از طرفین به راحتی نمیتواند قرارداد را منحل کند. عقد جایز نیز قراردادی است که هر یک از طرفین هرگاه بخواهند میتوانند از این قرارداد صرف نظر کند. بنابراین زمانی که میگوییم عقد رهن نسبت به راهن لازم است به این معنی میباشد که شخصی که مالی را به عنوان گرو و وثیقه در اختیار کسی قرار داده است نمیتواند هرگاه میخواهد آن را پس بگیرد.
این عقد نسبت به مرتهن جایز است. به این معنا که شخصی که مالی رو به عنوان وثیقه و گرو پذیرفته است میتواند هرگاه بخواهد آن مال را به صاحبش رد کند.

شرایط صحت رهن
نکته مهمی که در عقد رهن وجود دارد این است که عین مرحونه باید در تصرف و قبض مرتهن یا کسی که مرتهن تعیین کرده است قرار گیرد. بنابراین زمانی که شخصی مالی را به عنوان رهن به شخص دیگری میدهد لازم است که آن مال در تصرف مادی مرتهن قرار گیرد.
نکته مهم دیگری که در عقد رحم وجود دارد این است که در این عقد راهن و ممتحن باید اهلیت داشته باشند. اهلیت داشتن به این معنا است که فرد دارای عقل باشد و به بلوغ و رشد رسیده باشد و در انجام عمل مختار باشد.
با توجه به قانون مدنی زمانی که شخصی مالی را به عنوان رهن یا وثیقه از دیگری دارد، این شخص حق عینی دارد و در صورت اعسار مدیون مرتهن بر سایر طلبکاران مقدم خواهد بود.
رهن عقد تبعی است
منظور از این عبارت این است که لازم است دینی وجود داشته باشد تا برای تعهد به ایفای این دین،وثیقه و رهن قرار داده شود. به بیان دیگر مسئله اصلی آن دین و طلب است که عقد رهن برای ضمانت پرداخت آن طلب ایجاد میشود.
نکته حائز اهمیت در خصوص عقد رهن این است که مال مرهونه قابل نقل و انتقال باشد. به عنوان مثال مالی که به عنوان وقف قرار دارد نمیتواند موضوع رهن قرار گیرد. چرا که این مال قابلیت انتقال به غیر ندارد.
سخن پایانی
یکی از عقود مهم که استفاده زیادی از آن میشود عقد رهن میباشد. که در این مقاله تلاش شد نکات حقوقی مربوط به عقد رهن را کامل توضیح دهیم.امیدواریم این مطلب را به طور کامل و روشن توضیح داده باشیم.