منو 
- یکشنبه 22 تیر 1404 :: 02:55
نسل Z با ذهنی فعال و جسمی خسته رشد می‌کند. والدین با درک شرایط این نسل، بهتر می‌توانند با چالش‌های تربیتی مقابله کنند.
نویسنده: سعیده‌سادات اکبرزاده | روان شناس بالینی
یکی از دغدغه‌های رایج والدین امروزی، مواجهه با نوجوانانی است که دائماً احساس خستگی دارند، بی‌انگیزه‌اند و تحرک بدنی کمی دارند. آن‌ها اغلب از دهه هشتادی‌ها یا همان نسل Z هستند؛ نسلی که با وجود ذهنی فعال، بدنی کم‌تحرک دارند.
این نوجوانان اغلب با عباراتی مانند «حوصله ندارم»، «خسته‌ام» و «حسش نیست» روز خود را می‌گذرانند. اما چرا این نسل تا این حد دچار بی‌انرژی بودن و کسالت دائمی است؟ و والدین چگونه باید با این پدیده برخورد کنند؟
چرا دهه هشتادی‌ها همیشه خسته‌اند؟
دلایل اصلی کم‌انرژی بودن نوجوانان نسل Z
نوجوانان متولد سال‌های ۱۳۸۰ به بعد در دنیایی کاملاً متفاوت از والدین خود بزرگ شده‌اند؛ دنیایی با فناوری پرشتاب، تغییرات فرهنگی مداوم و فشارهای تحصیلی شدید. به همین دلیل، احساس خستگی دائمی آن‌ها فقط به تنبلی ربط ندارد. در ادامه برخی از مهم‌ترین عوامل این خستگی را بررسی می‌کنیم:
-
زیاده‌روی در استفاده از گوشی و شبکه‌های اجتماعی
استفاده مداوم از موبایل و حضور در فضای مجازی، ریتم خواب را بر هم می‌زند و باعث بی‌خوابی، اضطراب و کاهش سطح انرژی می‌شود. -
فشار تحصیلی و توقعات بالا
نوجوانان نسل جدید با حجم بالای امتحانات، کلاس‌های آنلاین و رقابت‌های آموزشی شدید روبه‌رو هستند. این فشارهای ذهنی، خستگی جسمی هم به همراه دارد. -
کاهش انگیزه و نبود هدف
بسیاری از نوجوانان نمی‌دانند دقیقاً چه می‌خواهند یا چرا باید تلاش کنند. نبود هدف مشخص، آن‌ها را از فعالیت‌های سازنده دور می‌کند. -
تغذیه ناسالم و کم‌تحرکی
مصرف فست‌فود، نوشابه و تنقلات چرب به همراه نداشتن فعالیت فیزیکی، سیستم انرژی بدن را ضعیف می‌کند. -
مشکلات روانی پنهان مثل اضطراب و افسردگی
گاهی پشت جمله‌ی «حوصله ندارم»، یک اختلال روانی نهفته است. افسردگی خفیف، استرس اجتماعی یا وسواس فکری از دلایل پنهان بی‌حالی مداوم هستند.
راهکارهایی برای مقابله با تنبلی و خستگی نوجوانان
والدین برای مقابله با این وضعیت، نیاز به مهارت‌های ارتباطی نوین و نگاه روان‌شناختی دارند. در ادامه راهکارهایی کاملاً کاربردی برای مواجهه با این مسئله ارائه می‌دهیم:
۱. مرزگذاری روشن و شفاف
برای نوجوان حد و مرزهای مشخصی تعیین کنید. قوانین را با احترام وضع کنید، نه با تحکم. این مرزها به او نظم ذهنی و مسئولیت‌پذیری می‌آموزد.
۲. گوش دادن واقعی به نوجوان
نصیحت زیاد نکنید. فقط گوش دهید. وقتی نوجوان احساس کند شنیده می‌شود، کمتر مقاومت می‌کند و راحت‌تر با شما همراه می‌شود.
۳. همراهی در فضای مجازی و آموزش مدیریت آن
به‌جای محدود کردن بی‌مورد، در فضای مجازی با نوجوان همراه شوید و اصول استفاده ایمن از آن را آموزش دهید.
۴. استفاده از لحن مثبت و غیرقضاوتگر
با زبان انگیزشی صحبت کنید. نوجوان را بابت پیشرفت‌های کوچک تحسین کنید. تأیید شدن، انگیزه درونی را فعال می‌کند.
۵. تشویق به ورزش و تحرک بدنی روزانه
یک برنامه خانوادگی برای ورزش تهیه کنید. بازی‌های گروهی، پیاده‌روی‌های دو نفره یا حتی تمرینات خانگی، روحیه و انرژی نوجوان را بالا می‌برد.
۶. شناخت مشکلات روانی و مداخله به‌موقع
اگر نوجوان بیش از حد درون‌گرا یا بی‌تحرک است، مشکوک به افسردگی یا اضطراب باشید. حتماً با یک مشاور متخصص مشورت کنید.
نتیجه‌گیری:
نسل Z، نسلی باهوش، خلاق و متفاوت است. خستگی‌های مداوم و بی‌انگیزگی آن‌ها اغلب نشانه‌ای از فشارهای پنهان، نیاز به حمایت روانی و نبود راهنمایی مناسب است. والدین می‌توانند با صبوری، یادگیری مهارت‌های جدید ارتباطی و کمک گرفتن از متخصصان، این مسیر پرچالش را با موفقیت طی کنند.
